Türk Düğümlü Halılar Atlası ve Motiflerinin Hikayeleri projesi Uşak’ta hayata geçirildi. Proje kapsamında, kaybolmaya yüz tutmuş geleneksel el dokuması ve Türk düğümü ile yapılmış halıların kültürünü korumak ve bu zengin mirası gelecek nesillere aktarmak amacıyla Türkiye’nin dört bir yanı gezilerek motifler tespit edildi. İçişleri Bakanlığı İlişkiler Genel Müdürlüğü ile ortak yürütülen, ’Türk Düğümlü Halılar Atlası ve Motiflerinin Hikayeleri’ projesi halının ana vatani olarak kabul edilen Uşak’ta hayata geçirildi. Uşak iletişim derneği geleneksel Türk halı motiflerini iletişim araçları ile kayıt altına almak ve gelecek kuşaklara aktarabilmek için hayata geçirilen projede Türkiye’nin dört bir yanını gezerek kaybolmaya yüz tutmuş geleneksel motifleri tespit ettiler. Proje kapsamında, Geleneksel Türk Halıcılığına ciddi katkı sağlayacak olan ‘Türk Düğümlü Halılar Atlası’ ile 120 motif ve 120 öykü kayıt altına alındı. Projenin, halıcılık kültürünün merkezi olan Uşak’ta başladığını belirten Demiröz, projenin zarafetiyle bilinen ve dünya çapında saygınlığı olan Uşak halılarını merkeze aldığını vurguladı; "Bu projemiz Uşak Valiliği ve İçişleri Bakanlığı, Sivil Toplumda İlişkiler Genel Müdürlüğü ve Uşak İletişim Derneği ile ortaklaşa düzenlediğimiz bir proje. Zarafetiyle bilinen ve dünyada saygınlığı olan Uşak halılarının ana vatanı olan Uşak’ta halıcılık üzerine başlattığımız bir projeydi. Halı atlası oluşturma, 120 motifi de kaynakların arşiv altına alma anlamıyla başladığımız bir projedir." dedi. Tarih boyunca Türk halıcılığının dünyada tanındığını ancak adının gerektiği şekilde anılmadığını vurgulayan Demiröz; "Halıcılığın atası Türklerdir aslında ama Türk halısı, Türk düğümü çok kullanılmamış. Bunun yerine hep Göçebe halısı, Yörük halısı gibi ifadeler kullanılmış. Özellikle Türk ifadesi imtina edilmiş. Neden imtina edilmiş bilemiyorum. Ancak şunu söyleyebilirim. Türk düğümü ifadesi, Gördes düğümü ifadesi ile Osmanlı’nın son döneminde Ege bölgesinde İngiliz şirketlerinin kurmuş oldukları halı şirketlerinde kullanılan bir ifade. Dokuttukları halıyı Avrupa’ya Türk halısı, Türk düğümü yerine Gördes düğümü ifadesi ile pazarlamışlar. Böylelikle dünya literatürünü özellikle Avrupa’daki kaynaklara Türk düğümü yerine Gördes düğümünü literatürlere yer etmişler. Ama biz bu projeyle zaten bunu vurguluyoruz. . Dünyanın hangi coğrafyasında olursa olsun, Kafkasya’da olsun, Orta Asya’da olsun, Avrupa kıtasında olsun, hiç fark etmez Anadolu’da olsun, hangi coğrafyasında olursa olsun kapalı ilme sık düğüm tekniğiyle dokunan düğümler Türk düğümüdür. Biz bunu üzerine basa basa bu projemizde de zaten dünya literatürüne geçirmiş bulunduk." dedi. Projenin bir başlangıç olduğunu ve bundan sonraki hedeflerinin kapsamı genişletmek olduğunu belirten Demiröz; "Biz Anadolu coğrafyasında Türkiye’deki halıları inceleyebildik. Ama bundan sonra işte Kafkasya’da olabilir, Azerbaycan’da olabilir, İran’da olabilir. Dünyanın birçok bölgesine dokunan binlerce, milyonlarca Türk halısı var. Bu halıların da çeşitli araştırmaları yapılabilir." dedi.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı (İHA)
